Een voorlichtingsmoment aan een groep
Steeds meer mensen komen in financiële problemen door het overlijden van een dierbare. Door gebrek aan kennis over overlijden, uitvaarten en verzekeringen, worden onhandige keuzes gemaakt. Zo zeggen mensen te snel ‘ja’ op vragen van een uitvaartondernemer of doen ze een handeling waardoor ze onbewust schulden erven. Hierdoor belanden in Rotterdam ieder jaar naar schatting zo’n tweeduizend families in de ‘uitvaartarmoede’.
Is er een uitvaartverzekering, is die voldoende voor de gewenste uitvaart, wat waren eigenlijk de laatste wensen van de overledene, zijn er misschien schulden? Na een overlijden komen er talloze lastige vragen op het bord van nabestaanden. ‘En als die nabestaanden zelf in een financieel kwetsbare positie zitten, kan een verkeerd antwoord op die vraag desastreuze gevolgen hebben’, zegt Ardy Moeijes van SamSam Uitvaartcoaching, de vrijwilligersorganisatie die mensen met een laag inkomen ondersteunt bij het regelen van uitvaarten en nalatenschap. ‘Daarom is het zo belangrijk om te weten over de regels rondom uitvaarten en waar je recht op hebt.’
Weet waar je recht op hebt
In Nederland wordt van nabestaanden verwacht dat ze de uitvaart van een familielid regelen en betalen, dat staat zo beschreven in de wet. Voor nabestaanden die dat niet kunnen betalen, zijn er verschillende tegemoetkomingen. Zo kun je in veel gevallen een aanvraag doen voor bijzondere bijstand. ‘Het lastige is dat de regelingen per gemeente verschillen en ook nog eens vaak worden aangepast’, zegt Moeijes. ‘Zo wordt in Rotterdam de bijzondere bijstand tegenwoordig in erfdelen uitgekeerd. Dat betekent dat het totaalbedrag wordt gedeeld door het aantal erfgenamen.’
In de praktijk komt dat erop neer dat een nabestaande misschien niet het volledige bedrag van de bijzondere bijstand krijgt. Moeijes legt uit: ‘Stel dat je moeder overlijdt en zij had vier kinderen, dan moet ieder kind het eigen erfdeel aan bijzondere bijstand aanvragen. Maar stel dat jij een laag inkomen hebt en de andere kinderen niet, dan krijg je dus alleen jouw erfdeel aan bijzondere bijstand. Oók als de andere kinderen nooit contact hadden met hun moeder en jij de enige bent die betrokken is bij het regelen van de uitvaart.’
‘samen zelf een kist maken’
Weet wat je moet doen
Als nabestaanden een uitvaart niet kunnen regelen en betalen, dan is uiteindelijk de gemeente verantwoordelijk. ‘Als je het echt niet meer weet, dan kun je de gemeente bellen en om hulp vragen’, zegt Moeijes. ‘Zij regelen dan een gemeentelijke uitvaart. Deze is altijd sober en vaak mag er niemand bij zijn. Het is daarom in veel gevallen beter om eerst zelf naar oplossingen en andere hulp te zoeken. Er kan vaak meer dan je denkt!’
Zo is het bijvoorbeeld mogelijk om thuis een afscheid te organiseren, om zelf een kist te maken en zelfs om de overledene met eigen vervoer naar het crematorium of de begraafplaats te brengen – mits je de juiste documenten hebt. ‘De vrijwillige uitvaartcoaches van SamSam Uitvaartcoaching ondersteunen nabestaanden met een laag inkomen kosteloos bij het regelen van een uitvaart en de afwikkeling van de nalatenschap’, zegt Moeijes. ‘Dat doen ze door informatie te geven over wet- en regelgeving, te verkennen wat wél mogelijk is en valkuilen te voorkomen. Zo kan deze kwetsbare groep zich richten op het verlies, zonder angst om in de schulden te belanden. En in uiterste nood lopen wij samen op met het fonds Serra Foundation en initiatiefnemer Christian van der Gaag van Matrice Uitvaartzorg voor een eenvoudige kosteloze uitvaart. Zie op onze site bij project De Vluchtheuvel.
(Ingezonden mededeling)
Meld u aan voor De Ster nieuwsbrief (U ontvangt een bevestigingsmail)
recent commentaar