Als alles volgens plan gaat, wordt deze tekst op dinsdag 17 september in de loop van de ochtend op De Ster Online gezet. Dan zal het (ik schrijf dit zaterdag de 14e) bijna op de minuut 75 jaar geleden zijn dat ik mijn eerste herinnering kreeg die sindsdien onuitwisbaar in mijn geheugen gegrift is. De Slag om Arnhem, iconisch...
Lees verder
Bijna drie jaar geleden, op 18 december 2016, verscheen het begrip ‘Voltooid Leven’ in het publieke debat. Op die dag presenteerde Kamerlid Pia Dijkstra (D66) het wetsvoorstel ‘Waardig Levenseinde’. Sindsdien circuleert het concept ‘voltooid leven’ in de media als een soort gebed zonder einde [=...
Lees verder
‘Een rechtszaak over een omstreden geval van euthanasie, zeker 23 doden bij een schietpartij in een café in Mexico en zeven doden op Mallorca bij een botsing tussen een helikopter en een vliegtuigje. De dood was deze week weer eens niet uit het nieuws weg te slaan. Uitslover.’ Zo begon op de laatste dag van de afgelopen...
Lees verder
Mijn stukje van deze week heeft drie delen. Het eerste deel gaat over een gebeurtenis op donderdag 2 maart 2000, 14.20 uur. Toen overreed de EuroCity Berner Oberland van Interlaken naar Amsterdam op het traject tussen Freiburg en Baden-Baden iemand die zelfmoord pleegde. Zoals gebruikelijk in die situatie maakte de trein een...
Lees verder
Dezer dagen maken wij in Kralingen/Crooswijk en omgeving de zogeheten EUREKA-week mee. Vrijwel zeker heeft u er al iets van gezien en wellicht zult u er de komende drie dagen nog meer van zien. Vorige week schreef ik er al over; nu kom ik erop terug omdat in Groningen deze studenten-kennismakerij al geweest is; die haalde vorige...
Lees verder
In 1942 publiceerde de Franse filosoof, journalist, schrijver van romans en toneelstukken Albert Camus (1913-1960) het essay ‘De mythe van Sisyphus’. De held van het verhaal heeft vele malen gezondigd tegen de goden en is voor straf gedoemd om tot in alle eeuwigheid in de onderwereld een rond stuk rots een helling op te...
Lees verder
Als ik de recent in De media circulerende rumpus (reuring, ruzie, rotzooi) goed begrepen heb, gaan Arie Slob en Cornelius Haga elkaar binnenkort de tent uitvechten. Eerstgenoemde (*1961), lid van de ChristenUnie, die sinds 26 oktober 2017 minister voor Basis- en Voortgezet Onderwijs en Media is in het kabinet-Rutte III, en het naar...
Lees verder
‘De uitdrukking dat je in de seconde van je dood “je hele leven aan je voorbij ziet trekken” vormt de kern van deze IJslandse roman … ‘; met deze zin opent Kester Freriks een recensie van het boek ‘Het verhaal van Ásta’ van de IJslandse auteur Jón Kalman Stefánsson (1963). Het boek gaat zogenaamd over de...
Lees verder
Het is vakantie; ik maak het mezelf makkelijk. Een mooi toeval maakt dat dezer dagen een hot topic in de actualiteit is gekomen dat ik een jaar of veertig geleden voorspelde. De bulk van mijn stukje van deze week kopieer ik dus gewoon uit mijn archief. De actuele aanleiding voor mijn stukje is een artikel in de NRC van 18 juli van...
Lees verder
‘Het is al avond, maar de supermarkt is nog open. De grote ruimte is helder verlicht. Die heldere verlichting werkt een beetje als een soort heiligdom waar je kunt bekomen van je eenzaamheid en andere duistere gedachten en gevoelens.’ Zo begint een hoofdstuk in de tweede helft van de roman A Single Man (1964) van...
Lees verder
‘De kans bestaat dat wij voortaan werknemers “tot loonslaaf gemaakten” noemen.’ Deze voorspelling deed NRC-columnist Frits Abrahams in de krant van 28 juni 2019.Hij ontleende zijn voorspelling aan een betoog van de historicus Pepijn Brandon, die deze term had gebruikt in zijn artikel in het Tijdschrift voor Sociale en...
Lees verder
‘Toen ik maandagochtend ontdekte dat hij de voorpagina’s van de populaire pers sierde en zelfs verpletterde, werd ik door twijfels overmand.’ Met die woorden opende Sylvain Ephimenco op dinsdag 25 juni 2019 onder de kop ‘Maarten van der Weijden, de volksheld die met trage slag het Friese water openspleet’...
Lees verder
Ieder jaar verbaas ik me er weer over: het verschil tussen de minieme publieke aandacht voor de zomerzonnewende, dit jaar afgelopen vrijdag 21 juni, 15.54 uur, en de uitbundige toestanden voor de winterzonnewende, dit jaar op 22 december om 04.19 uur. Maar met of zonder publieke aandacht: de kalender is onverbiddelijk en ook de...
Lees verder
Twee weken geleden schreef ik hier over een wijze oude vriend die mij ooit deelgenoot maakte van een jeugdherinnering: ‘over wat mij overkwam toen wij moesten leren lezen. Direct, bijna lijfelijk voelde ik een soort oer-weerzin opkomen toen ik geconfronteerd werd met die rare, wezenloze, kale, abstracte zwarte streepjes en...
Lees verder
‘Geen periode in de afgelopen twee eeuwen heeft zoveel verandering teweeggebracht als onze tijd.’ Dat stelde de nieuwe hoofdredacteur van de NRC, René Moerland vorige week. Hij noemde als argumenten de informatierevolutie en de desoriëntatie door digitalisering. Die houden we er in: ‘de informatierevolutie en –...
Lees verder
Vandaag gaat het over een wijs mens die ik lang geleden leerde kennen. Wij zijn daarna intens bevriend geraakt. We hebben veel van en aan elkaar geleerd. Ooit werd ik deelgenoot van een jeugdherinnering die hoogst relevant is in verband met het thema van deze week en voorgaande weken: de veelzijdigheid van het fenomeen taal:...
Lees verder
Vorige week schreef ik hier over taal en geld. Daar blijf ik over dóórdenken. En als ik eerlijk ben, en dat wil ik hier graag zijn, ga ik steeds sterker denken dat ik iets belangrijks ontdekt heb toen ik stelde dat het helemaal geen toeval is dat de oudste geschreven exemplaren van geschreven taal over geld gingen. De kleitabletten...
Lees verder
Wanneer alles volgens plan verloopt, krijgen we woensdag 22 mei op de televisie bij Pauw het debat tussen Rutte en Baudet. Voor zover ik mij daar iets bij kan voorstellen, zal Rutte dezelfde lijn volgen als vorige week dinsdag bij Nieuwsuur. Daar gaf hij een overzicht van wat hij inzake Europa en Nederland wil en deed dat in elk...
Lees verder
Vorige week schreef ik in De Ster over de pronen. Het was een vrolijk stukje, helemaal in de stijl van de Bommelsaga en het geluksgevoel dat ons, Rotterdammers, op 2 mei altijd bevangt als we voor één dag ons even Rommeldammers voelen als u begrijpt wat ik bedoel. Algemeen leidmotief in mijn stukje was dat de ‘Bommelsaga’ steeds...
Lees verder
Vorige week donderdag vond op het Marten Toonderplein de traditionele ‘Bommeldag’ plaats [zie desteronline.nl/marten-toonder-rotterdam-2-mei-1912-laren-27-juli-2005]. Dat is de jaarlijkse feestdag waarop Rotterdammers herdenken dat de ‘Bommelsaga’ steeds uitdrukkelijker de status krijgt van een mythe: een...
Lees verder
De afgelopen twee weken schreef ik hier over een boekje over vlinders dat onlangs het licht gezien heeft: desteronline.nl/de-vlinder-als-bode-tussen-natuur-en-kosmos [In veel oude mythen werden vlinders gezien als zielen van gestorvenen] , en desteronline.nl/de-vlinder-als-nieuw-archetype [‘De vlinder dreigt definitief uit...
Lees verder
Vorige week schreef ik hier over een vraag die bij mijn weten nog nooit eerder iemand gesteld heeft. Kunnen wij de vlinder gaan zien als nieuw archetype? desteronline.nl/de-vlinder-als-nieuw-archetype Aanleiding was een recent verschenen klein boekje van Renée Zeylmans ‘De vlinder als kosmisch wereldwonder’, vandaag ga...
Lees verder
Op 30 maart had dagblad Trouw een verontrustend bericht onder de kop ‘De vlinder dreigt definitief uit ons land te verdwijnen’. Uit tellingen blijkt dat hun populatie tussen 1890 en 2017 met 84 procent afgenomen is. Vijftien soorten verdwenen helemaal. … “Dat het slecht gaat met de vlinders wisten ecologen al langer”,...
Lees verder
12 maart jongstleden had de Frans-Duitse televisiezender Arte een curieus programma. Ze herdachten dat 70 jaar eerder in Berlijn de zogenoemde Currywurst was … – en nu wordt het moeilijk, want ik weet niet of ik moet schrijven ‘werd ontdekt’ of ‘werd uitgevonden’. Om uit dat probleem los te komen pas...
Lees verder
Er was eens … – niets. Geen enkel sprookje begint zó. Kleine varianten op deze ultra-minimalistische, in de meest letterlijk-mogelijke zin, nietszeggende zinsnede BINNEN teksten komen wel voor. Een klassiek voorbeeld vinden we in de roman ‘De Walging’ van Jean Paul Sartre (La Nausée, 1938; Nederlandse uitgave...
Lees verder
We maken Grote Tijden mee. Nimmer eerder heb ik dat zó uitbundig meegemaakt als in de tweede helft van de vorige week. ’t Was compleet ubiquitair (= super-overal, vooral waar je je het niet zou voorstellen vóórkomend). De ruimte op De Ster Online zou tekortschieten om ook maar enigszins adequaat samen te vatten wat in die...
Lees verder
Vorige week maandag was het Groot Feest in De Doelen. ‘Leerlingen Rudolf Steiner nemen de Doelen over!!’, had het AD 9 maart gemeld. ‘Met een hele trits optredens vieren de leerlingen dat het vrijeschoolonderwijs honderd jaar bestaat. Van koorzang tot acrobatiek, van straatmuzikanten tot een jojoshow. Zelfs in de...
Lees verder
Op 22 januari vond in de Universiteit voor Humanistiek een opmerkelijke promotie plaats. Tom Peetoom verdedigde toen zijn proefschrift ‘Herbergzame zorg organiseren – Verbeelden, herontwerpen en verdiepen op plekken der moeite’. Het gaat over een probleem dat tegenwoordig dagelijks in de media aan de orde komt. De...
Lees verder
