De economische wetenschap kent sinds 1960 de fasentheorie van Rostow. Het is een model van economische groei. Volgens dit model doorloopt elk land vijf fases, van ontwikkelingsland tot ontwikkeld land, en volgens de bijbehorende theorie zou ieder land eenzelfde ontwikkeling doormaken, alleen sommige landen wat eerder dan andere....
Lees verder
In de NRC van 4 januari stond een gesprek met de ‘Denker des Vaderlands’ René ten Bos, hoogleraar filosofie aan de Radboud Universiteit in Nijmegen. Het ging over klimaatverandering, en het ‘was niet om vrolijk van te worden’, specificeert interviewer Paul Luttikhuis. ‘Een uitweg uit de misère heeft...
Lees verder
Het is weer januari – de dag van de Romeinse god Janus Bifrons oftewel Jan met de twee tronies: de ene vooruit-, de andere achteruit-kijkend. Dit jaar bezorgt dit vooruit-achteruit me nog sterker gemengde gevoelens dan ik in deze tijd van het jaar van nature al koester. Om mezelf een beetje terug te vinden, heb ik iets nieuws...
Lees verder
Voor zover ik me kan herinneren is de kersttijd nooit eerder zó uitbundig geweest, als dit jaar. Dat zegt iets, want hij is de voorgaande jaren alsmaar uitbundiger geworden. ‘In de commercie hangt Kerstmis van de clichés aan elkaar. In Angelsaksische landen al sinds het begin van de vorige eeuw. In Nederland pakte de...
Lees verder
Het is weer de tijd van De Donkere Dagen Voor Kerstmis, allemaal koud en nat en grijs en zwart. Gelukkig gloort er licht aan de kim. Als de volgende Ster van Kralingen-Crooswijk verschijnt, worden de dagen alweer langer, en zijn we beland in het nieuwe jaar. Maar nu ben ik nog in de stemming om terug te kijken – en het wordt echt...
Lees verder
Rotterdam hééft iets met taal. Waar anders ter wereld vind je een stad waar bezoekers worden uitgenodigd voor ‘een speciale wandeltour langs plaatsen met bekende bijnamen’? Lees zelf maar na via Google / ‘Herco Kruijk’: ‘De tour gaat langs De Koopgoot, De Peperbus en Het Nakie van Blakie, duurt...
Lees verder
De titel van mijn stukje van deze week is een vrije vertaling van de titel van een opera van Wolfgang Amadeus Mozart (1756-1791) die als titel had ‘Così (= Zó) fan (afgekort van fanno – doen) tutte (= zij allemaal; de laatste letter ‘e‘ in ‘tutte‘ geeft aan dat het om alle ‘vrouwen’ gaat)....
Lees verder
Sommige mensen, vermoedelijk vele, wellicht zelfs zeer vele, vinden het wel aardig wanneer hun naam in positieve zin verbonden wordt aan een of ander product, bij voorbeeld een voedingsmiddel. Klassieke voorbeelden zijn het ijsgerecht Pêche Melba (Australische zangeres 1861-1931) of het vleesgerecht Tournedos Rossini (Italiaanse...
Lees verder
Het kopje boven dit stukje is verwarrend. Dat is met opzet. Inhoud en strekking van wat ik ga schrijven zijn ook verwarrend. Om iets van die verwarring te ontrafelen ‘hertaal’ ik het kopje en maak ik ervan ‘”Herdenken” herdenken’. Wat ik daarmee bedoel illustreer ik aan een beeld dat ik sporadisch even zie....
Lees verder
Volgende week begin ik weer aan mijn jaarlijkse keuzevak Toegepaste WetenschapsFilosofie voor derdejaars studenten psychologie aan de EUR. Voor de tweede keer is het een groepje internationale studenten, dus het gaat in het Engels. De recente berichten en commentaren over onderwijs aan onze universiteiten in het Engels heb ik dan...
Lees verder
Daniel Dennett (* 1942) is een Amerikaanse filosoof annex neurowetenschapper die in de laatste jaren van de vorige eeuw wereldberoemd is geworden door populaire boeken over zijn vakgebied. Ook is hij actief belijdend atheïst. Vorige maand mocht hij een eredoctoraat in ontvangst nemen aan de vroeger ‘Katholieke’...
Lees verder
Vorige week ging het hier over een, eigenlijk twee nogal heftige onderwerpen: een uitvaart-bijeenkomst voor en met een dierbare overledene en een tot op een bloederige foto fysiek zichtbare kwetsuur die uw Stercolumnist in het kielzog van die bijeenkomst in de buurt van zijn linkeroog had opgelopen:...
Lees verder
‘Straks dus een dubbel jubileum: tachtig jaar uitgeverij Donker en tachtig jaar Willem Donker. Denkt hij wel eens aan stoppen?’, schreef de NRC 22 februari van dit jaar in een meer dan paginagroot artikel over de Rotterdamse uitgever Willem Donker (1938-2018). ‘Ach, ik kachel nog wel een poosje door, denk...
Lees verder
Vorige week heb ik hier mooi uitgepakt over het boek ‘Bordjes duiken’ van Alexander Rinnooy Kan. Dat vind ik althans zelf, maar het onderwerp verdiende het! En het boek sindsdien herlezend en herlezend, ga ik het zó mooi vinden dat ik het nog lang niet uit heb en er opnieuw over begin. Ik ben ook niet de enige die het...
Lees verder
Vorige week stond op De Ster Online een mooi bericht van de Sterredacteur over de avond die de Kralingse Boekhandel Amesz 27 september had georganiseerd met Alexander Rinnooy Kan, auteur van het boek ‘Bordjes duiken – Ervaringen van een optimist’. Via desteronline.nl/alexander-voor-t-eerst-in-pro-rege is het na te lezen...
Lees verder
Aanstaande zaterdag, 6 oktober, is het Dag van de Wilsverklaring van de Nederlandse Vereniging voor Vrijwillige Euthanasie. ‘De NVVE zal in alle 12 provinciehoofdsteden aanwezig zijn met een Informatiepunt Wilsverklaringen’, lees ik op hun site nvve.nl/dag-van-de-wilsverklaring. De term staat niet op de site, maar...
Lees verder
Op De Ster Online van vorige week schreef ik hier over het gevaar dat grote aantallen kinderen tegenwoordig niet meer de kans krijgen een taal te leren op de manier waarop alle nieuwe mensenkinderen sinds Adam en Eva hun moedertaal hebben leren spreken desteronline.nl/mij-spreekt-de-appel-een-tale. Via een curieuze omweg kwam...
Lees verder
‘Er was nogal wat te doen in Nederland, vorige week.’ Met die aanhef begon ik vorige week. Nu herhaal ik hem, want het is minstens even sterk geldig voor de week die we nu achter ons hebben. En ook deze week lijkt een grote kans aanwezig op verdere rumpus [= consternatie, gedoe, gelazer, deining]. Dat haal ik uit de...
Lees verder
Er was nogal wat te doen in Nederland, vorige week. Ik kies drie thema’s om te illustreren welk ‘teken des tijds’ ik meen te onderkennen in wat er gaande is. Van buiten af bezien hebben die drie thema’s niets met elkaar te maken, maar wie met een getraind geestesoog van binnenuit naar ze kijkt, zal de...
Lees verder
De Amerikaanse farma-gigant Mammon-Asklepia heeft vijf miljard dollar geïnvesteerd in een campagne om een nieuw vaccin dat ze ontwikkeld hebben populair te maken: een vaccin tegen nep-nieuws. Wie dat toegediend krijgt, kan daardoor onderscheiden wat in de media echt nieuws is en wat nep is. Het lijkt mij overbodig om te melden dat...
Lees verder
Vorige week schreef ik hier aan het slot van mij stukje hoe studenten psychologie in de EUR in het keuzevak Toegepaste WetenschapsFilosofie zelfstandig mogen kiezen wat ze willen leren en hoe ze zich zodoende gaan herinneren met welk doel ze in dit leven naar de universiteit gekomen zijn. Die speciale herinnering heet: anamnesis!...
Lees verder
Erasmus Universiteit, alma mater (= voedende moeder), hoe gaat het met u? Ik moet u bekennen: u baart me zorgen, en die zorgen gaan iedereen aan die geïnteresseerd is in kennis en wetenschap. Dit EUREKAWEEK-nummer van De Ster is een geschikt moment om even hardop over die zorgen dóór te denken. Met name één actuele trend baart mij...
Lees verder
Drie opmerkelijke momenten in de afgelopen weken brachten, helemaal onafhankelijk van elkaar, mij weer eens in het benul hoe taal een levend verschijnsel is. 1 Op ‘de één’ (= eerste pagina) van de NRC van 3 augustus stond een groot artikel over Concertgebouworkest-dirigent Daniele Gatti. In het citaat hieruit heb ik de...
Lees verder
Onlangs vonden, oh toeval, kort na elkaar in Nederland twee belangrijke filosofische gebeurtenissen plaats. De ene was in Amsterdam. Daar overleed Maarten van Nierop (1939-2018), emeritus hoogleraar in de filosofie van kunst en cultuur aan de universiteit aldaar. Hij ‘ademde een filosofische cultuur die op weg is te...
Lees verder
De tijden veranderen, wij veranderen met hen; dat is een oude wijsheid. Nieuw is misschien om te zeggen dat eigenlijk alles altijd alsmaar verandert. Ik gebruik de hoogzomerse komkommertijd om terug te kijken op enkele recente veranderingen. De afgelopen vier weken hebben we in drie verschillende rubrieken geschiedenis geschreven....
Lees verder
Dit wordt een moeilijk stukje. Ik voel nu al aankomen dat het vol met politiek en anderszins incorrecte oordelen en beweringen zal zitten. Om het leesbaar te houden, zal ik er enige jokkernij in vlechten. En om zoveel mogelijk lezers zo goed mogelijk bij de les te houden, zal ik wat ik zeggen wil, over een breed palet uitsmeren....
Lees verder
Vorige week schreef ik hier over een boek dat ik in één adem uitgelezen had [desteronline.nl/een-unieke-ziektegeschiedenis]. Ik illustreerde één aspect ervan aan twee plaatjes, waarvan er één niet was afgedrukt. Deze week gaat het ook weer over een boek en twee plaatjes. Of, liever, het gaat eigenlijk over twee boeken en veel, zeer...
Lees verder
Verhalen van patiënten over hun ziekte zijn ongeveer een halve eeuw geleden populair gaan worden. Er is een speciale reden waarom ik mij dat goed herinner. In de tijd dat ik zelf geneeskunde studeerde, waren hoegenaamd nooit zulke verhalen in de media verschenen. Dat begon pas in het begin van de jaren ’70. Zo herinner ik...
Lees verder
Pagina 1 van 111234...10...»»
