Vorige week schreef ik over de onlangs geopende Filosofische Praktijk Berkelstraat. Er zijn nog wat kliekjes blijven liggen. Die warm ik vandaag op.

Ik begin met de folder waarmee Anke, Dick en Vincent hun nering promoten. ‘Hier kun je problemen en levensvragen aanpakken door te filosoferen’, schrijven ze. Dat klinkt uitdagend! Wij lezen door.

‘Filosoferen gaat niet om wat grote denkers hebben bedacht, maar om wat je zelf denkt; dat denken kun je nader onderzoeken’, gaan ze verder.

Dat is nog veel mooier! ‘Denken kun je onderzoeken’ – dat is bijna letterlijk wat de meest gelezen filosoof van de vorige eeuw, Rudolf Steiner, betoogt in zijn filosofische hoofdwerk ‘De filosofie van de vrijheid – Hoofdlijnen van een moderne visie op mens en wereld – Observaties in de ziel volgens de methode van de natuurwetenschap’ (1893).

Zouden de drie praktisch filosofen dàt bedoelen? Ik kan het me haast niet voorstellen. Maar linksom of rechtsom – onderzoek van het denken is tegenwoordig wel de core business van de cognitieve psychologie. Alleen stel ik wel de vraag: hoe doen jullie dat, ‘het denken onderzoeken’?

Op die vraag geeft de folder geen uitsluitsel. Er staat alleen dat er ‘wordt nagedacht over kwesties die de bezoeker bezighouden. De gehanteerde gespreksvorm is de dialoog, waarin de bezoeker samen met de filosofisch practicus zijn eigen denken onderzoekt’.

Daar kun je dus alle kanten mee op. De volgende zin maakt vervolgens dat ik me begin af te vragen of de filosofisch practici zelf wel weten wat ze willen en hoe ze werken: ‘Het gaat niet om het vinden van antwoorden of oplossingen. Vragen roepen vragen op’.

Ja, zo lust ik er nog wel een paar – maar dan komt in de volgende zin toch iets onverwachts: ‘En mocht er al een richtinggevende gedachte postvatten, dan is dat welkome “bijvangst” die je koesteren kunt’.

‘Bijvangst’, dat is een begrip uit de visserij – en vis kun je eten. Dat smaakt naar meer! En nog mooier: filosofie en eten is tegelijk een oud, klassiek en een super-actueel thema!filosofie

De actualiteit wordt in beeld gebracht door het plaatje. Het is de omslag van het laatste in 2014 verschenen nummer van het maandblad Filosofie Magazine. Daarin staat van alles over filosofie en koken en eten. Het mooiste vind ik het verhaal over Yotam Ottolenghi, fameuze BW’er [= Bekende Wereldburger], dagelijks prominent op talloze media te vinden. Hij begon als professioneel filosoof en vond zijn ware roeping als filosoof in de keuken.

De meer klassieke ingang in het thema filosofie en eten staat in de titel van mijn stukje. ‘Het werkelijke is allereerst een voedingsmiddel’. Die wijsheid komt van de vermaarde Franse filosoof Gaston Bachelard (1884-1962): Le réel est de prime abord un aliment. Mijn goede oude vriend René de Vos en ik kozen het als motto voor ons werkje ‘Voeding, brein en ritme De wijsheid van de darm en de nieuwe voedingsadviespraktijk (2012; ISBN 978-90- 76494-07-4 NUR 893; te koop in iedere goede boekhandel).

Ook klassiek, en meteen een stukje filosofische praktijk, is het befaamde oud-hollandse gerecht ‘filosoof’. Ik geef meteen het recept, in mekaar geflansd uit enkele flarden tekst van filosofische kook-sites. Het is een ovengerecht met een basis van restjes vlees, aardappels en uien, appels of appelmoes en bruine bonen. Bak de uien en de appel even in de pan. Voeg de restjes vlees toe, daarna de gaar gekookte bonen en de spekblokjes en daarna eventueel nog wat gebakken appel, dek het af met een laag puree, en op de puree komt een speciale mix van kruidige paneermeel met boter, voor een mooie bruine korst. De naam filosoof kreeg dit gerecht omdat je eindeloos kunt filosoferen over wat er in hoort en waar het recept oorspronkelijk vandaan komt.

Vanavond ga ik mijn goede oude vriend Aart van der Stel vragen om samen een filosofische praktijk te beginnen. Daar gaan we dan met onze klanten in de keuken dit gerecht bereiden en al doende ons denken onderzoeken.

Hugo Verbrugh

Meld u aan voor onze nieuwsbrief (U ontvangt een bevestigingsmail)
[wysija_form id=”1″]