‘Wonen en zorg zijn tegenwoordig gescheiden. Het gaat om kwetsbare ouderen. We gaan meedenken’

Woensdagavond 8 november was er een korte maar heftige brand in een appartement van Wooncentrum De Nieuwe Plantage aan de Weteringstraat in Kralingen. Zie: desteronline.nl/brand-nieuwe-plantage.  Daarbij viel een dodelijk slachtoffer. Reden voor huisbaas Stichting Ouderenhuisvesting Rotterdam, SOR, om een informatiebijeenkomst voor de bewoners te beleggen afgelopen woensdag 15 november, in de recreatiezaal van het verzorgingshuis in hetzelfde complex, dat wordt gerund door zorginstelling Aafje. De voorbereiding van de bijeenkomst had wat tijd gevergd omdat, zo legde SOR-directeur Hasan Najja uit, men zo veel mogelijk  geïnteresseerden en betrokkenen erbij wilde hebben.

Dat waren, van de brandweer, Paul Verburg e.a. (zie:  www.rijnmondveilig.nl), woonconsulent SOR Gerardina Casteleijn, huismeester SOR Arie Pors, teamleider Onderhoud & Vastgoed SOR Jeffrey Wijling, Loes de Rooij en Latasha Sheppard van Slachtofferhulp, wijkagenten Branko van der Woude en Nicole van Hartingsveld en de reeds genoemde SOR-directeur.

Autoladder
De commandant die het bevel voerde tijdens de brand, schetste wat er die avond was gebeurd. De melding kwam om 19.00 uur binnen. Met 3 wagens ging de brandweer eropaf. Het bleek een uitslaande brand in een woning op de tweede etage, huisnr. 161. Hij noemde het een ‘kleine brand’. Een aantal bewoners moest met de zgn. autoladder worden geëvacueerd. Helaas kwam de hulp voor de bewoner van de woning waar de brand was uitgebroken, te laat. Om 22.00 uur vertrok de brandweer. Het onderzoek door de brandweer en de politie naar de oorzaak van de brand is nog gaande.

Batterij
Gebleken was dat er geen batterij zat in de rookmelder in de uitgebrande woning.  Een vragensteller: waarom wordt dat niet regelmatig gecontroleerd door SOR? Wijling van SOR: ‘De bewoner is verantwoordelijk. De rookmelder gaat piepen als de batterij leeg is. Als een bewoner problemen heeft met de vervanging van de batterij kan hij de hulp inroepen van de huismeester’.

De brandweerman meldde dat de deur van de woning van de brand open had gestaan. Gevolg: heel veel rook op de gang, vandaar de evacuatie met de autoladder van een aantal bewoners. Vermoedelijk ontstond de brand op de zitbank in de woonkamer. Een brandende sigaret of kaars. De omgekomen bewoner was al een poos afgesloten van gas en elektra(!)

Staatslot
Brandweervoorlichter Paul Verburg vroeg de zaal: hoeveel van dit soort branden zijn er, denkt u, jaarlijks in Nederland? Het blijken er zo’n 7.000 te zijn. Dat zou resulteren in een kans van 1 op 1.000 dat er in uw woning brand uitbreekt, terwijl de kans dat u een prijs wint met een staatslot 1 op een miljoen is.

Verburg liet nog een aantal wetenswaardigheden de revue passeren: Als u slaapt, ruikt u niets. Dus de rookmelder is hard nodig en die moet regelmatig worden getest. Info: brandweer.nl/brandveiligheid/rookmelders-ophangen. Het allerbelangrijkste: breng uzelf onmiddellijk in veiligheid. Een goede manier om de vlam in de pan effectief te bestrijden, is de blusdeken. Een poederblusser is oké maar uw elektronische installaties gaan er aan (op termijn). Een mondkapje? Helpt niet. De giftige gassen gaan daar dwars doorheen. Met de checklist Veilig wonen wordt u wijzer: https://www.brandweer.nl/brandveiligheid/doe-de-woningcheck.

Stank
Na de brand is inmiddels een week verstreken en nog steeds stinkt het in de omgeving van de uitgebrande woning, klaagden een aantal bewoners. Daar wordt inmiddels aan gewerkt. De luchtkanalen worden schoongemaakt maar op de ontruiming van de uitgebrande woning moet nog worden gewacht om een aantal redenen, zoals sporenonderzoek en om nabestaanden de gelegenheid te geven om nog het een en ander veilig te (laten) stellen.

Paniek
Tijdens de brand bleek dat een aantal mensen in paniek raakten door de rook op de gang. Omdat de branddeuren op de gang dichtgingen wisten ze niet wat ze moesten doen. Wijling: ‘Dat nemen we mee’. Kennelijk moet er nog wel wat worden gedaan aan voorlichting over brand.  Niet dat daar niet iets aan is gebeurd maar, zo vertelde een bewoner, bij informatiebijeenkomsten hierover waren veel te weinig bewoners komen opdagen. Niemand is verplicht om te komen…

Monitoring?
De bij de brand omgekomen bewoner had niet of nauwelijks contact met zijn buren. Kennelijk ging het niet zo goed met hem, aangezien het gas en de elektra in zijn woning waren afgesloten. Woonconsulente Casteleijn: ‘Als we zoiets horen, schakelen we de hulpverlening in. Als mensen hier komen wonen, zijn ze nog zelfstandig’. Maar wat als dat minder wordt en er geen signalen zijn?

Er kan van worden uitgegaan dat oudere mensen in dit soort complexen, waar ze zelfstandig wonen, langzamerhand minder zelfredzaam worden. Dus lijkt een soort van ‘monitoring’ noodzakelijk, in enigerlei vorm. Zo lang mogelijk thuis is overheidsbeleid maar kan tot gevaarlijke situaties leiden. Moet de wijkagent eropaf als er wel een signaal is? In dit geval had hij dat toch kunnen krijgen van de energieleverancier?  Wijkagent Van der Woude leek er niet erg happig op te zijn. Er is dan een machtiging van de officier van justitie nodig. Allemaal niet zo eenvoudig. Ter vergelijking: als iemand met een psychische stoornis een gevaar voor zichzelf of zijn omgeving is, is dat een reden om tot actie over te gaan. Maar hoe stel je dat vast? Hoe ver reikt de zgn. privacy? Wellicht allemaal niet eenvoudig maar als ouderen teloorgaan dient er iets bedacht en ondernomen te worden.

Bedankt!
Een familielid van een bewoonster: ‘De brandweer en hulpdiensten hebben adequaat gehandeld.  Bedankt daarvoor! Anders was mijn moeder er misschien niet meer geweest’.

SOR-directeur Najja: ‘Wonen en zorg zijn tegenwoordig gescheiden. Het gaat om kwetsbare ouderen. We gaan meedenken. En de zeven heldhaftige Aafje-medewerksters / BHV-ers: bedankt!’ De dames van Aafje hadden meegeholpen bij de evacuatie van de bewoners.