Een geniale dirigent en een symfonieorkest met normaal goede musici maakt mooiere muziek dan een normaal goede dirigent en een symfonieorkest met geniale uitvoerende orkestleden. Dat leert een klassiek stukje wijsheid in de filosofie van de muziek. Ik kan niet beoordelen of deze stelling waar is, maar op gezag van mensen die méér weten van muziek dan ik, ben ik zonder meer bereid te geloven dat het inderdaad zo is.

Sinds begin december kunnen we enkele weken elke zondagavond op de televisie zien, horen en innerlijk en uiterlijk meebewegen met een stukje uitvoeringspraktijk van deze stelling: ‘Maestro’  is terug van weggeweest!

‘Maestro is als een huisvriend waarvoor ik ga zitten, nu al voor het zesde jaar’, schreef Renate van der Bas 6 december in Trouw. ‘Misschien omdat klassieke muziek op zich niet met zich laat sollen, maar het dirigentschap is de enige positie in een orkest waar je met bluf toch een heel eind komt. Ik bedoel: wanneer je viool gaat spelen terwijl je geen viool kúnt spelen, dan val je altijd door de mand. Maar op de bok – zoals presentator Frits Sissing het zo graag noemt – daar kun je met de juiste lichaamstaal en oogopslag ook als amateur nog heel wat mensen imponeren.’

En dat gebeurt dus nu bijna een uur lang elke zondagavond. Ook wij, mijn levensgezellin en ik, gaan er telkens voor zitten.

In deze show volgen BN’ers een spoedcursus dirigeren en worden ze als chef voor een orkest neergezet. De zeven nieuwe deelnemers zijn Simone Kleinsma, Henk Spaan, Bram Krikke, Plien van Bennekom, Pieter Jan Hagens, Eva Cleven en rapper Rosario Mussendijk (Sor). Maestro wordt altijd erg goed bekeken. In het gunstigste geval levert het geweldige muziek op, en als het misgaat is het óók genieten.

Ik kopieer van avrotros.nl/maestro/over: ‘In het AVRO TROS-programma Maestro nemen bekende Nederlanders zonder enige dirigeerervaring het tegen elkaar op in een muzikale afvalrace. Ze gaan de uitdaging aan om zich in acht weken tijd te ontwikkelen tot dirigent. Wie stuurt het Maestro orkest, vanaf het zesde seizoen volledig samengesteld uit freelance musici, het beste aan en mag zich meesterdirigent noemen? Vast onderdeel in de grote finale, die live wordt uitgezonden vanuit de Philharmonie in Haarlem, is het dirigeren van de symfonie der symfonieën: Beethovens Vijfde.’

De kandidaten worden wekelijks beoordeeld door een jury bestaande uit Henrik Schaefer (*1968 Bochum; hij is dit seizoen nieuw), violiste Isabelle van Keulen en contrabassist Dominic Seldis.  Ze hebben alle drie hun eigen mix van kwaliteiten. Vooral Seldis is mij in de voorgaande jaren steeds dierbaarder geworden. Dat komt vooral omdat hij in zijn moedertaal, Engels, spreekt, en zijn oordelen met schier geniale mimiek en lichaamstaal illustreert. Wat hij zegt, wordt voortreffelijk ondertiteld, en door dit alles lijkt zijn optreden een beetje op wat ik zelf nastreef als ik een groep buitenlandse studenten filosofie onderwijs.

De voorzitter is dit jaar nieuw. Schaefer is een Duitse dirigent. Hij is muziekdirecteur van de Opera van Göteborg (Zweden). Naast zijn werk in dit huis heeft hij een indrukwekkend repertoire als gastdirigent. Hij spreekt bijna accentloos Nederlands, maar mijn geheime wens over zijn rol in de jury is dat ook hij zijn moedertaal mag gaan spreken (dan uiteraard ook ondertiteld). Echte kennisoverdracht kan alleen echt goed gebeuren als de spreker met de meeste kennis zijn of haar moedertaal mag spreken – is althans mijn ervaring in het filosofieonderwijs. En Duits is tenslotte onze dichtstbijzijnde buitenlandse taal.

Hugo Verbrugh


Meld u aan voor De Ster nieuwsbrief (U ontvangt een bevestigingsmail)

Lees hier de privacyverklaring Hiermee geeft u toestemming om wekelijks een nieuwsbrief te ontvangen.