Zaterdag 18 mei werd de Dag van de Oude Plantage gevierd, in dat prachtpark in De Esch, tussen de Maasboulevard en de Maas. De Ster was erbij en maakte een fotoreportage die u tegoed houdt. Hester Avis en Jaap Smit, van Trompenburg Tuinen & Arboretum wisselden elkaar af bij het voorlezen van hun ‘Groenrede(n)’. Daarvan alvast de foto’s. De ‘Groenrede(n)’ wordt jaarlijks uitgesproken en is een initiatief van het Rotterdams Milieucentrum.
Het oudste stadspark van Rotterdam viert haar 255-jarig bestaan. Op 18 mei zet stichting Oude Plantage, die dit jaar 15 jaar bestaat, het park extra in het zonnetje en nodigt iedereen uit om daar bij te zijn en om mee te doen. Laat je inspireren door het groen in het park. Laat je informeren over de mogelijkheden. Kom zingen en dansen. Kom praten, doe mee. Sluit je aan bij een van de instellingen tot behoud van het park en haar omgeving. Laat je horen en deel je wensen voor de Oude Plantage.
De Dag van de Oude Plantage is onderdeel van de 10e editie van de Parkenmaand Rotterdam. Het programma start op 18 mei om 13.00 uur met de Parkenmaand Groenrede(n) uitgesproken door de Hester Avis en Jaap Smit van Trompenburg Tuinen en Arboretum. Verder zijn er inspirerende wandelingen door het park met informatie over de wederopbouw, de bomen en de eetbare planten. Je kan meewandelen met de danstocht Murikamification onder leiding van de dansers van ARCH8. Er zijn kinderactiviteiten, zoals een natuurspeurtocht en poppentheater en de winnaars van de schrijfwedstrijd over het verdwenen fonteintje worden bekendgemaakt.
50 dansers van jong tot oud van Studio 181, Super-Actief/Mazesteyn en een nieuwe dansles in De Esch zijn te bewonderen in het Dansspektakel aan de Maas. Bij de creatiefste juf op wielen kun je het park van je dromen schilderen op echte schildersezels. Er zijn kraampjes van instellingen die zich bezighouden met de groenwaarde, de omgeving en duurzaamheid. Zwerfie Rotterdam inspireert met een mini college zwerfeologie en een interactieve publieksquiz om minder afval weg te gooien. Cool Down City deelt gratis magnolia boompjes uit en circusartiesten, livemuziek en historisch verklede figuren brengen de begintijd van de Oude Plantage tot leven. Ook zijn er eetkraampjes met poffertjes, limonade, koffie en thee. Het evenement is gratis toegankelijk voor iedereen. Programma en aanmelden wandelingen: www.parkenmaand.nl
Het oudste stadspark van Rotterdam en één van de oudste parken van Nederland is een bijzondere plek binnen handbereik van velen. Een groene achtertuin voor jong en oud. De Oude Plantage heeft al veel meegemaakt, van hoogtijdagen tot verwoesting, maar heeft zich altijd herpakt en kent een lange traditie van recreatie en plezier voor iedereen.
Het park heeft veel te bieden. Het leent zich uitstekend voor het maken van een ommetje, de hond uitlaten, om in de zon liggen, van het uitzicht op de Maas te genieten of van de skyline van de stad. Om heerlijk een boek te lezen op een bankje of hard te lopen. Het is ideaal om in het groen te zijn, voor verkoeling onder de bomen. Om elkaar te ontmoeten, om samen te picknicken. En ook voor de frisse lucht in de stad. De Oude Plantage is onderdeel van de groene long van Rotterdam. De behoefte aan goede groene en recreatieve plekken in de stad groeit, zeker in Rotterdam-Oost waar in de komende jaren duizenden nieuwe woningen moeten worden gerealiseerd. Het is de moeite waard om de Oude Plantage in ere te houden om buiten in het groen te kunnen zijn. Maak het jouw park. Maak het je eigen en zorg dat het er blijft. Lach, bewonder, verbind, speel, verzamel en geniet van de Oude Plantage.
Dag van de Oude Plantage wordt georganiseerd door Stichting Oude Plantage en wordt mede mogelijk gemaakt door Gemeente Rotterdam, Rotterdams Milieucentrum, Stichting Volkskracht, Stichting Elise Mathilde Fonds en het Postcode Lotterij Buurtfonds. Dansspektakel aan de Maas wordt mede mogelijk gemaakt door Cultuur Concreet en Fonds Sluyterman van Loo. (ingezonden mededeling Stichting Oude Plantage – www.stichting-oudeplantage.nl)
Het oudste park van Rotterdam (en één van de oudste parken van Nederland) is de Oude Plantage. Het is 255 jaar geleden aangelegd langs de Maas. De stichting Oude Plantage viert dit jaar haar 15-jarige bestaan. Het dubbele jubileum werd zaterdag 18 mei gevierd tijdens de Rotterdamse Parkenmaand met veel leuke natuur- en culturele activiteiten, zoals … Het Rotterdams Milieucentrum organiseert de Rotterdamse Parkenmaand, dit jaar in mei en alweer de 10e. Bij de Parkenmaand hoort de Groenrede(n) Dit jaar werd die uitgesproken op zondag 18 mei door de directeur van Trompenburg Tuinen & Arboretum Hester Avis samen met Jaap Smit de groene curator van deze prachtige botanische tuin, in de jubilerende Oude Plantage.
H:
We staan hier in het oudste park van Rotterdam (en één van de oudste parken van Nederland), de Oude Plantage. De stichting Oude Plantage viert dit jaar haar 15-jarige bestaan. Van harte gefeliciteerd! Vandaag is onze groenrede dan ook een beetje een ode aan oude/volwassen bomen.
Dat groen belangrijk is voor de stad, dat weten wij inmiddels namelijk wel. Wij, u, … Maar geldt dat ook voor uw overbuurman, uw neefje of collega op uw werk?
Groen levert ons veel op. In de afgelopen jaren is dat ook tijdens eerdere groenreden genoemd. Jaap en ik zijn vereerd dat we de groenrede dit jaar mogen uitspreken en zo worden opgenomen in een prachtig rijtje groene Rotterdammers. Dank voor de uitnodiging.
Wij mogen zorgen voor een zeer uniek en bijzonder stuk stadsnatuur in
Rotterdam; Trompenburg. Trompenburg is ooit begonnen als arboretum en was toen dus vooral een bomentuin. Dat is dan ook de reden dat wij het vandaag in het bijzonder over de bomen willen hebben. Er is een mooie gezegde: The best time to plant a tree was 20 years ago. The second time is now. Dit is iets wat ons bij Trompenburg momenteel enorm bezighoudt. Het JUISTE groen voor de toekomst. Bomen voor over pakweg 20/30 jaar en verder. Kortom, eigenlijk de bomen voor onze kinderen en kleinkinderen.
J:
Ook in wereldstad Rotterdam verandert het klimaat. In DE botanische tuin van Rotterdam merken we dat. Sommige bomen die een groot deel van onze geschiedenis meemaakten, lieten het afweten door droogte en hitte.
Bepaalde naaldbomen die zo effectief zijn in het afvangen van fijnstof stierven af en hebben we vervangen door bomen die wel tegen klimaatverandering én urban heat kunnen. Wat zeg je?
Urban heat is het fenomeen dat het op hete dagen tot 12 graden warmer is in de stad dan erbuiten; zeg het Kralingse Bos. Het wordt veroorzaakt door instraling van beton, asfalt en platte daken. Het betekent dat er in de stad een heel ander klimaat heerst dan erbuiten. Dat we niet meer het zeeklimaat hebben van vroeger, maar nu al het landklimaat van pakweg Dijon. En het wordt alleen maar erger. Uiteindelijk krijgen we het klimaat, in Rotterdam van, pakweg, Corsica. Corsica!
H:
Wanneer dat is? Kijk naar de klimaatscenario’s van het KNMI. Dat is huiswerk voor iedereen die hier staat. Van jong tot oud. Heeft u ze al gelezen? Verschenen in oktober 2023 is het basiskennis voor iedereen die met groen maar ook met infrastructuur bezig is. Een schokkende afbeelding in die scenario’s geeft weer dat mijn kinderen van 8 en 13 in hun leven het klimaat flink verder gaan zien veranderen, ook in het gematigde scenario. We krijgen meer hete dagen, meer plensbuien, wordt het groeiseizoen nog een stuk langer.
J:
De gevolgen? Sommige boomsoorten zullen uitsterven. De bekende bioloog Arnold van Vliet verbonden aan de Universiteit van Wageningen, geeft aan dat Lijsterbessen, Berken en Beuken aan het einde van de eeuw het waarschijnlijk niet meer redden. Heel gewone, inheemse bomen die verdwijnen. Schokkend toch? En met deze bomen verdwijnen ook de insecten die aan deze bomen gekoppeld zijn. Mijn dochters maken dat waarschijnlijk gewoon mee. En dat zien we in Trompenburg ook al. Als houder van de nationale beukencollectie zien we dat sommige van deze bomen het enorm zwaar hebben momenteel. Gelukkig hebben we ook de beuk die uit het landklimaat van de Kaukasus komt en het met de hitte een stuk beter uithoudt. Staat al sinds 1958 in Trompenburg!
Er staan bij ons nog heel veel meer toekomstbestendige stadsbomen zoals:
- Gele pavia, de geelbloeiende, gezonde paardenkastanje
- Dennen die goed fijnstof afvangen
- IJzerhout, Parrotia, die zo vroeg bloeit dat de vergeten winterinsecten ervan eten
Ondertussen komen er uit het buitenland andere insecten deze kant op. En zo leven op de typisch Rotterdamse Plataan geen 4 insecten, zoals velen op basis van in de jaren 80 gedaan onderzoek menen. Nee, er leven nu al 89
insecten op de Plataan. Gewoon te zien op Waarnemlng.nl. Er gebeurt wat!
Blijkbaar vinden insecten het niet altijd even belangrijk waar ze op schuilen, wat ze eten of waarvan ze nectar halen. Een mix van inheemse planten en planten uit een landklimaat verrijkt de stad.
H:
Het insectenleven op verschillende boomsoorten boeit ons enorm en eigenlijk weten we er te weinig van. En dat is niet alleen in Rotterdam. In geen enkele Nederlandse grote stad is dit recent al gedegen onderzocht, zo lijkt het. Alle experts die we hier tot nu toe over spreken, bevestigen dit.
Kortom, we moeten onderzoek gaan doen. Daarom hebben we in Trompenburg het initiatief genomen om te onderzoeken welke insecten nu daadwerkelijk op verschillende boomsoorten voorkomen. Dat doen we graag met zo veel mogelijk mensen en organisaties in Rotterdam en omstreken. Ook met u!
J:
We zien namelijk in Trompenburg ondertussen steeds meer verschillende insecten. De Stadsreus komt veel voor bij ons. Maar we hebben ook de iepenridderwants, die uit de Kaukasus op eigen kracht deze kant op is
gekomen. Het EIS Kenniscentrum voor insecten geeft aan dat tientallen voor Nederland nieuwe insectensoorten zijn gemeld. Het zijn soorten die met zuidenwinden zijn meegelift. Maar ook zogenaamde klimaatschuivers. Vorig jaar is bijvoorbeeld de grote Europese Bidsprinkhaan gevonden. In de media worden dat soms ‘vreemde’ insecten genoemd; niet van hier. Dat mag niet. Zo krijgen op Waarneming.nl de inheemse planten en dieren nog steeds een groen vlaggetje. Alle vreemde flora en fauna krijgt een ander stempel. Feitelijk hebben we het gewoon over nieuwkomers. Goh, dat past echt bij onze stad. Bij de wereldstad Rotterdam.
Maar waar insecten en kleine planten de mogelijkheid hebben zelf hun plek te veroveren, lukt dat bomen en struiken veel minder goed. Ze vliegen niet en vinden onderweg veel wegen, spoorlijnen en andere obstakels op hun weg. In dat landklimaat waarin de bomen in de stad terechtkomen, lijkt het dan logisch OOK bomen en struiken te planten uit het landklimaat. De aanname is dat die in de stad beter presteren: de temperatuur meer temperen, beter fijnstof afvangen en ook voor meer biodiversiteit zorgen. Natuurlijk is het logisch dat de bomen die hebben bewezen het in Rotterdam goed te doen, ook nog steeds worden aangeplant. Want als de groeiplaats van bomen goed geregeld is, leveren veel soorten veel op. Voor u, voor mij. Bomen maken de stad.
H:
Maar de stad maakt ook bomen! Alleen duurt het best lang voordat de bomen zoveel opleveren dat ze ertoe doen. Daarom is het van belang nu met de aanplant van bomen te beginnen. Menig projectontwikkelaar is immers sneller met een wolkenkrabber dan dat een boom kan groeien om voldoende ecosysteemdiensten te kunnen leveren. En dan doel ik op:
-het geven van verkoeling, schaduw en beschutting
-het ondersteunen en voeden van insecten en vogels
-het absorberen van schadelijke verontreinigende stoffen
-het produceren van zuurstof
-het vastleggen van koolstof
-het opvangen van regenwater
En het moge duidelijk zijn: Hoe groter de boom, hoe beter en meer de boom deze diensten kan leveren aan mens en dier.
Alleen bomen groeien niet zo hard. We moeten geduldig zijn en lang vooruit durven denken. Tientallen jaren vooruit. En dat in een wereld waarin we inmiddels gewend zijn dat wat we vandaag bestellen morgen in huis is, lijkt dat voor sommigen soms nog enorm lastig. Maar het moet! Want het planten van die boom voor de toekomst moet nu!
J:
Gelukkig werkt Rotterdam daar op diverse plekken aan. Mede daarom tekende de gemeente Rotterdam de Citydeal Openbare Ruimte. Dat
betekent dat Rotterdam gaat voor de integrale aanleg van de stad, waarin onder meer groen, water, infra en verkeer samen worden ontwikkeld. Nodig, want de komende jaren gaan er heel veel straten op de schop. De energietransitie vraagt meer ruimte, denk aan de aanleg van elektriciteitskabels en warmtenetten. Nieuwe vormen van mobiliteit vragen ruimte. Maar zoals gezegd, vragen ook groen en water meer ruimte. Het is kortom druk. Boven en onder de grond. En hadden we niet gezegd dat bomen hun ecosysteemdiensten alleen leveren als ze voldoende ruimte hebben? Juist!
Het is dus tijd om vanaf het prille begin van een ontwikkeling ruimte te reserveren voor groen. Voor bomen. En okay, het planten van bomen kan dan niet vandaag, maar dan wel morgen…
H:
De nieuwe Stadsbrug over de Maas houdt ons ook bezig, zeker nu het inmiddels duidelijk is dat het echt een brug wordt, waarvoor helaas ook behoorlijk wat groen moet wijken. De brug die, zo hebben we gehoord van Wethouder Karremans, ook echt groen moet worden; met bomen en struiken OP de brug. Maar ook op en langs de wegen naar de brug toe. Wij zijn groot voorstander van een mogelijke overkluizing van de Abram van Rijckevorselweg in dit kader. We dromen van een groene verbinding vanuit Trompenburg naar deze Oude Plantage en die hopelijk weer veel meer groen met elkaar zal verbinden om zo ook functionele (ecologische) routes te maken voor mens en dier.
We roepen de gemeente, in het kader van de Citydeal , op nu al de ruimte voor bomen en groen te reserveren en zoveel mogelijk de bomen al te
planten. Zodat ze hun rol vervullen als de straks de brug over 10 jaar opent.
Vanuit Trompenburg willen we, samen met partners zoals TU-Delft en kwekers, het beste groen invliegen. Groen dat presteert. Groen dat de doelen die we samen stellen, gaat realiseren. Samen realiseren we een koele, groene structuur, waar fijnstof wordt afgevangen en insecten, vleermuizen ook van zuid naar noord gaan.
Door nu ruimte te reserveren voor groen en al de juiste bomen te planten, wordt het niet het kind van de rekening EN bouwen we een goede stad. Een leefbare stad, een stad waar onze kinderen en kleinkinderen ook nog graag willen en kunnen wonen.
Vanuit Trompenburg bieden we onze dendrologische kennis, netwerk, praktijkervaring en onderzoek vol groene passie aan. Wij zetten ons graag in voor die Gerse Groene stad Rotterdam van de toekomst. Doen jullie mee?
Als we willen kan het. Dank voor uw aandacht.
Meld u aan voor De Ster nieuwsbrief (U ontvangt een bevestigingsmail)
recent commentaar