’t Leek haast een soort imitatie-Shakespeariaans koningsdrama voor functioneel analfabeten die elkaar uitmaken voor liegbeest, Wilders en Rutte vorige week bij Jeroen Pauw op de tv: 1) Aartshuichelaar 2) Bedotter 3) Bedrieger 4) Draaier 5) Fantast 6) Iemand die liegt 7) Iemand die onwaarheid spreekt 8) Iemand die verkeerde dingen zegt 9) Jokkebrok 10) Leugenbeest 11) Misleider … … … ; alleen het woord zelf heb ik niet gehoord. Pikant , bijna ontroerend was het wel: een vergeeld filmfragmentje uit langvervlogen tijden waarop wijze oude Wilders in de Tweede Kamer net gearriveerd jonkie Rutte wegwijs maakt inzake de zeden en gewoonten die in het parlement de toon aangeven.

Het zette bij mij even de blik op ver weg, en ik zag iets heel anders. Een eeuw geleden was Abraham Albert Hijmans van den Bergh (geboren en getogen in Rotterdam, oud-leerling van het Erasmiaans Gymnasium, enige tijd verbonden aan het Coolsingel Ziekenhuis!) net hoogleraar inwendige geneeskunde in Utrecht. Al tijdens zijn leven verwierf hij met een chemische test over galkleurstoffen wereldfaam in de medische wetenschap. In verband met het onderwijs leeft zijn naam voort in de woorden waarmee hij ieder jaar zijn eerste college opende: ‘Mijne heren, van alles dat ik u zal gaan vertellen, is de helft niet waar – en wist ik nou maar, wèlke helft’.

De tijden veranderen, en wij veranderen met hen. Een disclaimer zoals in de openingszin van Hijmans van den Bergh is nu ongebruikelijk. Van den Bergh sprak tussen de regels door over de vooruitgang in de wetenschap. Die ontdekt aan één stuk door nieuwe feiten en ontkracht zo doende oude waarheden. Hij is praktisch overbodig geworden; de strekking ervan is anno 2021 algemeen bekend. Maar die algemene bekendheid is een nogal abstract fenomeen. De wetenschappelijke feiten waarover de media ons informeren worden veel te  gemakkelijk als waarheid beschouwd, terwijl iedereen toch kan weten dat ze bijna allemaal min of meer voorlopig zijn. En dan praten we verder maar niet over fake-news, nepnieuws, ‘alternatieve feiten’, deep fake en aanverwante actuele toestanden die de onzekerheid en verwarring over waarheid en niet-waarheid nog groter maken.

Oftewel: het is nuttig om de verzuchting van Hijmans van den Bergh goed te onthouden: ‘Ik doe er goed aan’, zeg ik tegen mezelf, ‘er rekening mee te houden dat een groot deel van alles wat ik hoor en lees, zelfs in de erkende betrouwbare media, niet waar is.’

Tot zover deze leeswaarschuwing aan de lezers van dit stukje.

Een bevriende en betrouwbare connectie wees me op de site:

internetconsultatie.nl/wetsvoorsteltestbewijzen, met deze tekst:

Tijdelijke wet testbewijzen covid-19

Het wetsvoorstel expliciteert de grondslag om bij ministeriële regeling testbewijzen te kunnen verplichten voor toegang tot sport- en jeugdactiviteiten, culturele instellingen, evenementen, restaurants en overige horeca, een en ander met inbegrip van doorstroomlocaties. Daarnaast kan het middelbaar beroepsonderwijs (mbo) en het hoger onderwijs (ho) bij algemene maatregel van bestuur worden aangewezen. Op andere terreinen kan het testbewijs niet van overheidswege worden voorgeschreven.

Ik heb overwogen de tekst van dit stukje als reactie op te sturen, inclusief verwijzingen naar vorige stukjes van mij in De Ster, desteronline.nl/heel-holland-vaccineert, met een hele sliert terugklikopties. Helaas is de termijn om te reageren verstreken.

Hugo Verbrugh

  • Vrij (!) naar de leuze van Franse Revolutie ‘Vrijheid, gelijkheid broederschap.

Naschrift:

Dat waren me even toestanden, gisterenavond, in al die gemeenten waar mijn kwetsbare generatiegenoten per landpost hadden mogen stemmen. Niet zomaar enkele verdoolde functioneel analfabeten, maar vele van de toch al zeer talrijke vijftig-plus-stemmers bleken onbedoeld zichzelf gediskwalificeerd te hebben …

Het lijkt me een wijze les. Zoals het algemene stemrecht voorschrijft dat je niet kunt stemmen als je niet – ik noem maar wat – een pokkenbriefje, of een lagereschool diploma, of een corona-prikbewijs of een covid-negatief-paspoort of een bewijs van goed gedrag inzake racisme en lhbt-tolerantie of verzin nog maar wat kunt laten zien, zo leren wij uit dit malheur, dat de tijd rijp is om één nieuwe voorwaarde aan stemgerechtigden te stellen: transparantie.

Het inspirerende voorbeeld vind ik in het Zwitserse kanton Appenzell. Daar koesteren ze nog steeds de traditie dat collectieve beslissingen gewoon bij handopsteken worden genomen. Als ergens iets is, roept de gemeente-omroeper alle stemgerechtigden (tot voor kort alleen mannen; veel vrouwen wilden destijds zelf gewoon niet. ‘Laat die mannen toch. Politiek is het enige dat ze nog zonder ons kunnen’) op om zondagmiddag op het dorpsplein te komen en dan maakte gewoon iedereen kenbaar wat hij wilde.

Zo ga dat voortaan hier. Per postcodebereik wordt op een moment bepaald; wie wil meedoen, moet komen en hardop kenbaar maken op wie of wat hij of zij stemt; wie niet komt, heeft pech gehad.

H.V.


Meld u aan voor De Ster nieuwsbrief (U ontvangt een bevestigingsmail)

Lees hier de privacyverklaring Hiermee geeft u toestemming om wekelijks een nieuwsbrief te ontvangen.