Volgende week is er een driedaags programmaĀ in de EUR waarbij filosofen in gesprek gaan metĀ wetenschappers uit andere disciplines. EnkeleĀ punten uit het programma inspireren me tot vragenĀ of kanttekeningen.
1. Filosoferen met de rector, 28 april
ā… Waarom wordt filosofie niet verplicht gesteldĀ voor alle studenten? Wiep van Bunge, hoogleraarĀ Geschiedenis van de Wijsbegeerte en lid van hetĀ Erasmus Centre for Early Modern Studies, gespecialiseerdĀ in het werk van Spinoza en PierreĀ Bayle, in gesprek met rector magnificus HuibĀ Pols.ā
Ik weet niet of ik de vraag goed begrijp. In ErasmusĀ MC, de thuisbasis van de rector, is filosofieĀ sinds omstreeks 1970 een verplicht vak voor alleĀ studenten geneeskunde aldaar. Bedoelt prof. PolsĀ dat dit nu ook in alle andere
faculteiten moetĀ worden ingevoerd? Zo ja,Ā waarom stelt hij dan nietĀ gewoon dat hij dat wil enĀ vraagt hij hoogstens watĀ de bezwaren zijn? āWaaromĀ filosofie?ā DƔƔrom!
2. Genen kunnenĀ leren, 28 april
Kunnen tijdens hetĀ leven verworven eigenschappen,Ā zoals angstĀ voor bepaalde diersoortenĀ of situaties, overgegevenĀ worden van generatieĀ op generatie? Een gesprekĀ tussen moleculairĀ bioloog prof.dr. FrankĀ Grosveld en filosoofĀ prof.dr. Jos de Mul.
Simpele vraag, simpelĀ antwoord: ājaā. RichardĀ Dawkins heeft dat in 1976Ā aangetoond in zijn boekĀ āThe Selfish Geneā. HijĀ vertelde er niet bij dat deĀ Duitse bioloog RichardĀ Semon (1859-1918) datĀ hele verhaal ook al bedacht
had: āDie MnemeĀ als erhaltendes Prinzip im Wechsel des organischenĀ Geschehenā (1911). Vrijwel zeker wistĀ Dawkins dat niet en weet hij het nog steeds niet.Ā Niemand leest meer Duitse literatuur en zeker nietĀ boeken uit de vorige eeuw. āWaarom filosofie?āĀ Onder andere om deze ongewenste situatie te redresseren.
3. De Groene Rotterdammers, 30 april
Wereldbestormers dr. Henk Oosterling en prof. dr. Jan Rotmans (DRIFT) beklimmen de kansel voor een preek met discussie over ecosofie en economie, over duurzaamheid en verspilling, maar vóór alles over de strijd tegen het cynisme.
Een preek vanaf de kansel … – de grote echteĀ kanselprediker Maarten Luther zou zich in zijn grafĀ omdraaien. Voor hem was filosofie des TeufelsĀ Hure: de hoer van de duivel. Je kunt met de filosofie,Ā net als met een prostituee, alles doen wat jeĀ met haar wilt doen, zo meende hij. Omgang metĀ haar dient alleen om je lage lusten te bevredigenĀ en het loopt altijd fout met je af. āWaarom filosofie?āĀ Om het verschil met theologie in het publiekeĀ benul te herstellen.
4. Het einde van de vrije wil, donderdag 24april [morgen! De lezing is āmomenteel volgeboekt,Ā maar je kunt nog wel aanmelden voor deĀ reservelijstā, meldt het programma]. āFilosoofĀ Maureen Sie in debat met hersenonderzoekerĀ Dick Swaab. āHij verkochtĀ 350 duizend boeken enĀ ontketende een fel debatĀ over de menselijke natuur.Ā Want wat moeten we metĀ de constatering dat deĀ mens niet meer is danĀ een verzameling elektrischeĀ verbindingen en hormoonspiegels?Ā MoetenĀ we ons dus maar neerleggenĀ bij criminaliteit, psychischeĀ problemen, verslavingĀ en intelligentie? …

Carl Spitzweg, De Boekenwurm, circa 1850, klassieke karikatuur
van de filosoof.
āt Zijn vragen van ogenschijnlijkĀ immense importantie.Ā In werkelijkheid isĀ het louter prietpraat enĀ geneuzel. Met de zogenaamdeĀ āconstatering datĀ de mens niet meer is danĀ een verzameling elektrische
verbindingen en hormoonspiegelsāĀ moeten weĀ niets. We kunnen alleenĀ opmerken dat het woordĀ āconstateringā in dit verbandĀ als een tang op eenĀ varken slaat. SwaabĀ meent dat de mens in essentieĀ alleen zijn brein is –
ja, als je zó begint, is de rest van het verhaal gauwĀ verteld. Dat verhaal is dan evidente wartaal, maarĀ aan simpele zielen die niet kunnen en/of willen nadenken,Ā verkoopt het geweldig, vooral in televisieshows.Ā āWaarom filosofie?ā Onder andere om hetĀ verschil met pseudo-filosfisch kijkcijferfetisjisme inĀ het publieke benul te herstellen.
recent commentaar