Bijna drie jaar geleden, op 18 december 2016, verscheen het begrip ‘Voltooid Leven’ in het publieke debat. Op die dag presenteerde Kamerlid Pia Dijkstra (D66) het wetsvoorstel ‘Waardig Levenseinde’. Sindsdien circuleert het concept ‘voltooid leven’ in de media als een soort gebed zonder einde [= iets dat maar doorgaat en waar geen einde aan lijkt te komen]. Maar vorige week maandag 2 september gebeurde toch weer iets dat echt lijkt te zijn. Toen zette Pia Dijkstra de discussie over voltooid leven weer op scherp door in het Algemeen Dagblad te verklaren dat zij haar initiatiefwet binnenkort naar de Tweede Kamer stuurt. “Mensen op hoge leeftijd die gaan lijden aan het leven, moeten de gelegenheid krijgen om op een zelfgekozen moment te overlijden”, zoals Trouw het de volgende dag kort en bondig samenvatte.  Zulke mensen [hoe identificeer je deze ‘zulke mensen’ die ‘lijden aan het leven’?] … “MOETEN de gelegenheid krijgen … “ – van wie “moet” dat? Daar is discussie over. ‘ Dat was niet de afspraak, zeggen coalitiegenoten CU en CDA  Eén van de gevoeligste onderwerpen uit de kabinetsformatie van 2017 leidt opnieuw tot spanning in de coalitie’, schreef de NRC 3 september. ‘Tweede Kamerlid Pia Dijkstra kondigde aan dat zij begin volgend jaar HOE DAN OOK haar initiatiefwet voor euthanasie bij ‘voltooid leven’ indient. Het kabinet laat momenteel een onderzoek doen naar hoe groot de problematiek is van mensen die levensmoe zijn en uit het leven willen stappen. Maar Dijkstra zegt nu dat ze “ONGEACHT DE UITKOMSTEN VAN DAT ONDERZOEK” met haar voorstel komt [accentuering van mij, HV]. Dat klinkt keihard eigentijds en huiveringwekkend herkenbaar. ‘Wetenschap is ook maar een mening’, en ‘voltooid leven’ is gewoon een zaak van verdergaande emancipatie, toch?

Foto: Sebastiaan ter Burg

Nee, dus. Uit de baaierd argumenten, bezwaren, commentaren, … you name it, die in mij leven, haal ik er nu één naar voren. Men kan de stelling verdedigen – en ik doe dat hierbij – dat analyse van de zogeheten Bijna Dood Ervaring aan het licht heeft gebracht dat de mens in de eerste ogenblikken na zijn dood in zijn verbeelding een overweldigend panorama van zijn voorbije leven “ziet”. Nooit en nergens in alle teksten over voltooid leven heb ik ook maar een aanduiding van dit gegeven gevonden. De verzwijging daarvan is een verzuim van zodanige ernst dat mevrouw. Dijkstra gewoon teruggefloten moet worden. [Van wie “moet” dat? Dat moet gewoon van mij (HV), op grond van wat ik in een wetenschappelijk discours volgens de regels van de wetenschap meen te kunnen stellen.] Op de donderdagen 26 september, 3, 10, 17, 31 oktober, 7 november 2019, 10.00 – 12.30 uur loopt in HOVO [= Hoger Onderwijs Voor Ouderen’] van de Erasmus Academie, een cursus door dr. Ton Vink ‘Voltooid leven en andere dilemma’s rond een goede dood’; ik heb hem een mailtje gestuurd met alvast deze tekst en een korte toelichting EN de vraag of ik op een van de ochtenden ‘vanuit de zaal’ mijn stelling mag komen presenteren en toelichten.

Ik zal de lezers van De Ster op de hoogte houden.

Hugo Verbrugh


Meld u aan voor De Ster nieuwsbrief (U ontvangt een bevestigingsmail)

Lees hier de privacyverklaring Hiermee geeft u toestemming om wekelijks een nieuwsbrief te ontvangen.