‘Vanaf vandaag tot minstens einde van dit jaar zal politiek nieuws uit Den Haag elke dag in dit Journaal komen’, was afgelopen vrijdag de openingszin van het Achtuurjournaal op Nederland 1; ik citeer uit mijn herinnering, dus naar de letter is het citaat zeker niet helemaal correct.
Ik blaas graag een partijtje mee en noteer vandaag enkele opmerkingen over twee thema’s.
Het eerste is de campagne die D66 nu is begonnen voor de verkiezingen. Jetten riep D66-leden tijdens een partijbijeenkomst in Zwolle op om ‘minder te drammen en meer te doen’. Opvallend, noteerde het AD, want Jetten liet zich tot voor kort met trots ‘klimaatdrammer’ noemen. Mij viel nog iets anders op inzake D66. Omstreeks 15 februari van dit jaar stond in verschillende kranten een duidelijk statement van destijds D66 leider Kaag over Voltooid leven en het wetsvoorstel van Pia Dijkstra hierover. Kaag staat er volledig achter, zei ze. “Het is voor mij een van de belangrijkste onderwerpen en dat zal zo blijven. (…) Het wetsvoorstel is een mooi, afgewogen stuk geworden. Ik ben er absoluut zeker van dat het in de volgende regeerperiode kan worden afgerond. De maatschappij is er rijp voor. Andere partijen moeten nu kleur bekennen.” … (Als) het aan Kaag ligt, kunnen 75-plussers die hun leven voltooid achten dus de hulp krijgen van speciaal daarvoor opgeleide mensen om hun leven te beëindigen, zoals Dijkstra in de initiatiefwet voorstelt.

Foto: Sigrid Kaag door Sebastiaan ter Burg – Wikimedia Commons.
Wel, wel, … – waar doet mij dit aan denken? ‘Waar is de sneeuw van vorig jaar gebleven?’, komt bij mij boven. Dat wil zeggen: ik herinner mij de fameuze ‘Ballade over de edele vrouwen van vroeger’ van François Villon (1431- circa 1463), prachtig getoonzet door Georges Brassens (1921-1981) in zijn Ballade des dames du temps jadis: Où sont les neiges d’antan?‘ – een iconische dichtregel die, vertaald naar de geest en naar het hier aan de orde zijnde concrete onderwerp, iets zegt als ‘Ach, waar is ze toch gebleven, die veelbelovende mooie vrouw in de politiek met haar veelbelovende woorden over hulp bij zelf gewilde levensbeëindiging en zo?’ Is ze gewoon verdampt in de nacht der tijden?
Mijn tweede thema is een vervolg op de ellende van vorige week over Wim Naudé [Welcome! · Here you can learn all about my scholarly work as economist · According to the Stanford and Elsevier rankings I am among the top 2% of scientists in the world]. De vrijheid van drukpers misbruiken op het niveau als de NRC daar deed, scoort hoog in de rioolpers. Zonder boe of ba een artikel publiceren waarin Rudolf Steiner voor racist wordt uitgemaakt, en dan niet ingaan op een een reactie van een lezer met aan de krant zelf ontleende correctie van die leugen – hoe lang houd ik nog mijn abonnement op die krant?
De tijden veranderen en wij veranderen met hen. In 1950 publiceerde Eduard Jan Dijksterhuis het ‘ boek ‘De mechanisering van het wereldbeeld’. Het is tot standaardwerk van de wetenschapshistorie en klassieker op het gebied van de Nederlandse geschiedschrijving geworden. Het boek zelf is geïnspireerd op het werk van Anneliese Maier. Het boek beschrijft hoe in de geschiedenis een geleidelijke “ontmystificering” plaatsvindt waarbij de dingen steeds minder “bezield” zijn en waarbij hun relaties en gedragingen steeds rationeler verklaard worden. Dijksterhuis toont hoe grote geesten als Galilei en Kepler nog met het verleden worstelden en zich nog niet helemaal aan dat magische verleden konden onttrekken. Voor een moderne (bèta-geschoolde) lezer is dat vaak moeilijk te begrijpen maar wel zeer interessant, en het werpt een nieuw licht op dingen die voor ons zo evident lijken. Dijksterhuis geeft zeer veel voorbeelden, en schuwt niet om op de inhoud van de verschillende theorieën in te gaan met stukjes wiskunde en natuurkunde van middelbare-schoolniveau. Hierdoor blijft het boek niet steken in beweringen en biografieën maar geeft het de lezer een blik in de gedachtegang van grote denkers uit het verleden.
Hier en nu schuw ik niet om te stellen dat wij een automatisering van de werkelijkheid meemaken. Politieke partijprogramma’s en kranten als NRC illustreren wat ik bedoel.
Meld u aan voor De Ster nieuwsbrief (U ontvangt een bevestigingsmail)
Trackbacks/Pingbacks