‘In de wachtkamer van mijn huisarts vind ik altijd foldertjes, die mij op opgewekte toon de gebreken van de ouderdom willen inpeperen.’ Dat schreef Frits Abrahams in 2011 in zijn column in de NRC. ‘Ze laten hun licht schijnen op al het vreselijke ongerief dat je nog te wachten staat, maar tegelijkertijd roepen ze: „Houd moed, we vinden er wel wat op!” Een folder vroeg mij: „Kunt u uw plas moeilijk ophouden?” Meer dan een miljoen Nederlanders blijken last te hebben van een overactieve blaas. Dat is een blaas die moeilijk onder controle te houden is. Mensen die last hebben van een overactieve blaas moeten vaak kleine beetjes plassen. Ze kunnen hun plas slecht ophouden en dragen soms een incontinentieluier. Een schaamtegevoel daarover is helemaal niet nodig, zei de folder, want er lopen immers zoveel mensen met zo’n incontinentieluier rond. Als je dus merkt dat iemand anders opvallend veel aandrang heeft, kun je best zeggen zonder je te schamen: „Ik draag zelf een incontinentieluier en ik voel me herboren”.’
Dat trek ik mij aan. Ik pas onmiddellijk de levenskunstregel aan van Albert Szent-György (1893-1986): ‘Discovery consists of seeing what everybody has seen, and thinking what nobody has thought‘: “Wetenschap is de kunst om te zien wat iedereen heeft gezien en kan zien, en [eigenlijk dus ‘maar’!] daarbij iets te denken wat nog niemand eerder daarbij gedacht heeft”.
Ik ga denken over de zes niet-natuurlijke dingen en herinner me de sex res non naturales: zes determinanten van het leven waarin de mens in meer of minder vrijheid meer of minder keuzemogelijkheden heeft om gezond(er) te worden:
- Licht en lucht (aer)
- Eten en drinken (cibus et potus)
- Slapen en waken
- Arbeid en rust (motus et quies)
- Afscheidingen en uitscheidingen (secreta et excreta, ook wel genoemd repletio et evacuatio)
- Gemoedsbewegingen (affectus animi).
Repletie en evacuatie – dat is het. Oude wijsheid uit de geneeskunst van vroeger – voor wie er alert op is, springlevend. Ik voel me herboren!
Meld u aan voor De Ster nieuwsbrief (U ontvangt een bevestigingsmail)
recent commentaar