Vorige week vrijdag 10 september opende de NRC met Groot Nieuws: zie plaatje. ‘Het CDA, dat al nooit een voorstander was van de voltooidlevenwet (dat is inderdaad één woord in de tekst!) van D66, scherpt zijn standpunt hierover verder aan. Het partijcongres stemt deze zaterdag, na een positief advies van het partijbestuur, zo goed als zeker in met een resolutie van een groep kritische leden die stelt dat het CDA op het thema voltooid leven „geen compromissen kan sluiten”’. Dat was dus op het moment dat ik om technische redenen mijn stukje voor komende week klaar moet hebben en mijn tekst moet afronden (zondag 12 september eind van de dag), vier dagen geleden.

Intussen lijkt ook dit verhaal, zoals het tegenwoordig steeds vaker gaat met berichten die met enige fanfare worden aangekondigd, weinig om het lijf te zullen krijgen.

Dat is althans mijn indruk  Theoretisch zou ik in cyberspace het partijcongres zaterdagmiddag live hebben kunnen volgen, of vandaag op het scherm er nog over hebben kunnen lezen, maar daar had ik geen zin in. Het weinige dat ik er tot dusver over gehoord en gezien heb, doet mij voorlopig vermoeden dat het het bij het CDA gewoon weer business as usual was, is en zal blijven  – één groot woordencircus met louter mooipraat-riedeltjes en nu het leenstelsel als nieuwe mantra.

Oftewel: ‘Formatie lastiger’ is een zwaar understatement.

D66-lijsttrekker Sigrid Kaag is er zeker van dat de initiatiefwet Voltooid Leven in de komende regeerperiode wordt aangenomen. Dat zei zij in februari in het kwartaalblad Relevant van de Nederlandse Vereniging voor een Vrijwillig Levenseinde (NVVE). En dat was en is niet zomaar een mooipraatriedeltje. ‘Het is voor mij een van de belangrijkste onderwerpen en dat zal zo blijven. Ik verzeker u dat de nalatenschap van Pia Dijkstra bij ons in veilige handen is. Het wetsvoorstel [dat mensen vanaf 75 jaar die hun leven voltooid achten, in aanmerking kunnen komen voor hulp bij zelfdoding door een speciaal daarvoor opgeleide hulpverlener] is een mooi, afgewogen stuk geworden. Ik ben er absoluut zeker van dat het in de volgende regeerperiode kan worden afgerond. De maatschappij is er rijp voor. Andere partijen moeten nu kleur bekennen.’

Ik heb de afgelopen tijd maar één commentaar gelezen dat ik de moeite waar vind. Dat komt van Rosanne Hertzberger, NRC zaterdag 11 september: ‘Er stond nog een specifiek beleidsonderwerp in [het visiestuk dat de partijen VVD en D66 in opdracht van oud-informateur Mariette Hamer schreven] om christenen weg te jagen: het befaamde kroonjuweel van D66, door hen eufemistisch “voltooid leven” genoemd en door mij “zetje zelfmoord”. Dat gaat over de parallelle werkelijkheid waarin vermogende blije boomers het op hun tachtigste wel welletjes vinden en die laatste vijf jaar van aftakeling graag mislopen. Op een zonnige ochtend roepen ze dan de familie bij zich en begeleid door een zelfmoord-consulent roeren ze weloverwogen en frivool een pilletje door de yoghurt. Een werkelijkheid die volgens recent wetenschappelijk onderzoek bestaat voor een handvol Nederlanders. De meerderheid wil een zetje vanwege de omstandigheden waarin ze leven. Ze zijn eenzaam (al dan niet door overheidsbeleid), hebben het gevoel anderen tot last te zijn (al dan niet door overheidsbeleid) of kampen met grote schulden (al dan niet veroorzaakt door overheidsbeleid). Dat voltooide leven blijkt telkens weer nogal bewerkelijk, en het is moeilijk te beoordelen hoe duurzaam de wens is. Je kunt tenslotte nooit vragen of het nog steeds bevalt. Het is een wereld die barst van de goede bedoelingen met gruwelijke gevolgen.’

‘Zetje zelfmoord’ – die houden we erin.

Hugo Verbrugh


Meld u aan voor De Ster nieuwsbrief (U ontvangt een bevestigingsmail)

Lees hier de privacyverklaring Hiermee geeft u toestemming om wekelijks een nieuwsbrief te ontvangen.